Opublikowane dane przez GUS w sprawie średniej krajowej ceny skupu przenicy wskazują, iż wysokość czynszu dzierżawnego dla gruntów wydzierżawionych przez KOWR w 2022 roku wzrośnie. 

19 stycznia 2022 roku Prezes Głównego Urzędu Statystycznego wydał Oświadczenie w sprawie średniej krajowej ceny skupu pszenicy w II półroczu 2021 r.:

"Na podstawie art. 39a ust. 7 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U. z 2020 r. poz. 2243 oraz z 2021 r. poz. 1561, 1873 i 2388) ogłasza się, że według wstępnych danych średnia krajowa cena skupu pszenicy w II półroczu 2021 r. wyniosła 100,71 zł za 1 dt."

Tak przedstawiały się ceny poprzednio: 

• w I półroczu 2021 r.      - 93,04 zł za 1 dt, 
• w II półroczu 2020 r.     - 74,21 zł za 1 dt,
• w I półroczu 2020 r.      - 76,56 zł za 1 dt,
• w II półroczu 2019 r.     - 67,20 zł za 1 dt.

Średnia wysokość czynszu dzierżawnego dla gruntów wydzierżawionych przez KOWR w pierwszych trzech kwartałach 2021 r. wyniosła 14,1 dt pszenicy/ha. W wyliczeniach średniej wysokości czynszu wyeliminowano wartości czynszów dla gruntów zabudowanych oraz gruntów o specyficznym charakterze (np. ze złożami kopalin, pod wodami), a także gruntów nierolnych. Z wyliczeń wyłączono również umowy dzierżawy o ponadprzeciętnych wartościach czynszu oferowanych incydentalnie przez niektórych dzierżawców.

Średnia wysokość czynszu dzierżawnego dla gruntów wydzierżawionych przez KOWR w przedmiotowym okresie została określona na podstawie zawartych 3 010 umów dzierżawy na łączną powierzchnię  31 034  ha gruntów .

Najwyższe średnie czynsze uzyskano w województwie mazowieckim – 24,0 dt/ha, łódzkim – 20,2 dt/ha i małopolskim – 20,1 dt/ha. W województwie Kujawsko - Pomorskim wyniósł 15,2 dt/ha.

Z zestawienia wysokości czynszu w poszczególnych grupach obszarowych wynika, że najwyższy średni czynsz wystąpił w grupie obszarowej  powyżej 300 ha  i wyniósł 20,7 dt/ha (1 umowa), a najniższy w grupie 1-10 ha  -  10,3 dt /ha (1 335 umów).

Zestawiając wyniki rok do roku, to jest w porównaniu z pierwszymi trzema kwartałami 2020 roku, w tym samym okresie 2021 roku średnia wysokość czynszu wzrosła o 4,8 dt/ha, przy wydzierżawieniu mniejszej o 5 790 ha powierzchni gruntów (-16%) i zawarciu mniejszej o 146 liczby umów (- 5%).

Czynsz w umowach dzierżawy ustalany jest najczęściej jako równowartość odpowiedniej ilości pszenicy albo jako suma pieniężna. W każdym przypadku czynsz jest płatny za półrocze roku kalendarzowego z dołu.

             1.    Jeżeli czynsz w umowie określony został w decytonach pszenicy, to należność do zapłaty wylicza się na podstawie średniej krajowej ceny skupu pszenicy w półroczu roku kalendarzowego poprzedzającego termin płatności, przyjmując do wyliczeń połowę rocznej stawki czynszu.

               2.    Jeżeli czynsz w umowie wyrażony jest w mierniku pieniężnym, to począwszy od drugiego terminu płatności podlega on waloryzacji przy zastosowaniu wskaźników zmian cen skupu podstawowych produktów rolnych w półroczu roku kalendarzowego poprzedzającym termin płatności.

Wskaźniki są publikowane w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski” w obwieszczeniu Prezesa GUS, w terminie 20 dni po upływie każdego półrocza kalendarzowego.