Wróć do archiwum Drukuj

W ramach Planu Strategicznego dla WPR (Wspólna Polityka Rolna) na lata 2023-2027 ujęte zostały ekoschematy. Są to działania mające na celu przeciwdziałanie zmianom środowiska, jak i ochronę różnorodności biologicznej na terenie kraju, a także zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. Zasadniczym celem ekoschematów będzie prowadzenie działalności rolnej przy jednoczesnym poszanowaniu środowiska naturalnego oraz gleby.

W aktualnej wersji projektu przekazanej do akceptacji KE (Komisji Europejskiej) i uwzględniającej jej wcześniejsze uwagi (wersja 1.1), liczba ekoschematów została ograniczona do 6, z 16 sugerowanych w poprzedniej wersji. Projektowane ekoschematy:

1. Obszary z roślinami miododajnymi. Celem interwencji jest zachęcenie rolników do tworzenia obszarów z roślinami miododajnymi, stanowiącymi długotrwałe, różnorodne i bezpieczne żerowiska dla pszczoły miodnej i dzikich owadów zapylających. Interwencja będzie polegała na tworzeniu obszarów z roślinami miododajnymi przez wysiew mieszanki składającej się z co najmniej dwóch gatunków roślin miododajnych z określonej listy, która nie obejmuje obcych gatunków inwazyjnych. W wymaganiach interwencji obowiązywać będzie zakaz prowadzenia produkcji rolnej  (w tym wypasu i koszenia) do dnia 31 sierpnia oraz zakaz używania środków ochrony roślin na terenie wysiewu mieszanki roślin miododajnych. Minimalna szacowana powierzchnia działki to 0,1 ha. Działka musi być położona na gruntach będących kwalifikującymi się hektarami. Proponowana płatność roczna przyznawana do powierzchni gruntów ornych, na których realizowany jest ekoschemat to 269,21 Euro/ha.

 

2. Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi. Celem interwencji jest wparcie praktyk rolniczych, które zwiększają składowanie węgla w glebie, magazynują z atmosfery w roślinach i zmniejszają jego emisję. W ramach interwencji wsparciem objęte będą następujące praktyki:

• ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt,
• międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe,
• opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem,
• zróżnicowana struktura upraw,
• wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji,
• stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo,
• uproszczone systemy uprawy,
• wymieszanie słomy z glebą.

Powyższe praktyki włączone w ekoschemat Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi, będą objęte systemem punktowym. Do każdej z praktyk przypisana została odpowiednia liczba punktów. Wartości punktów odpowiadają wysokości stawek wyliczonych przez Instytut na podstawie rachunku utraconych dochodów, poniesionych kosztów i dodatkowych korzyści, a także odzwierciedlają wkład ponoszony na realizację poszczególnych praktyk, a także ich znaczenie środowiskowe (1 pkt odpowiada ok 100 zł). Warunkiem przystąpienia do ekoschematu jest uzyskanie co najmniej takiej liczby punktów (minimalna liczba), która odpowiada równowartości punktów jaką rolnik otrzymałby w sytuacji realizacji na co najmniej 25% powierzchni użytków rolnych najwyżej punktowanej praktyki. Uzyskanie minimalnej liczby punktów możliwe jest za pomocą co najmniej jednej lub dowolnej liczby praktyk.

Lp.	Praktyki w ramach ekoschematu - Rolnictwo węglowe	Proponowana liczba pkt. (1pkt=100 PLN)
1	Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt	5
2	Międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe	5
3A	Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy	1
3B	Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia –wariant z wapnowaniem	3
4	Zróżnicowana struktura upraw	3
5	Wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji	2
6	Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo	3
7	Uproszczone systemy upraw	4
8	Wymieszanie słomy z glebą	2

 

Na danej działce rolnej możliwa jest realizacja dowolnej liczby praktyk z następującymi wyjątkami:

• Praktyki „Międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe” nie łączy się na tej samej działce z praktykami: „Wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji”, „Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo”, „Uproszczone systemy uprawy” i „Wymieszanie słomy z glebą”;
• Praktyki „Wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji” nie łączy się na tej samej działce z praktykami: „Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo”, „Uproszczone systemy uprawy” i „Wymieszanie słomy z glebą”;
• Praktyki „Wymieszanie słomy z glebą” nie łączy się na tej samej działce z praktyką „Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo” i praktyką „Uproszczone systemy uprawy”.

 

3. Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych. Celem interwencji jest promowanie retencjonowania wody, które poprawia gospodarkę wodną, a także ogranicza emisję dwutlenku węgla do atmosfery (poprzez ograniczenie rozkładu materii organicznej). Płatność przyznawana będzie rolnikom udostępniającym swoje TUZ położone na terenach, gdzie w okresie wegetacyjnym w danym roku faktycznie wystąpiły zalania – podtopienia, na cele związane z retencjonowaniem wody. Wdrożenie ekoschematu opierać się będzie na monitoringu satelitarnym. Warunkiem uzyskania płatności w danym roku jest wystąpienie na trwałych użytkach zielonych zalania lub podtopienia, zdefiniowanego jako stan wysycenia profilu glebowego wodą na poziomie przynajmniej 80%, w okresie między 1 maja a 30 września, przez okres co najmniej 12 następujących po sobie dni. Minimalna szacowana powierzchnia działki to 0,1 ha, musi być położona na gruntach będących kwalifikującymi  się hektarami. Proponowana płatność roczna przyznawana do powierzchni gruntów ornych, na których realizowany jest ekoschemat to 63,15 Euro/ha.

 

4. Dobrostan zwierząt. Celem interwencji jest zachęcenie rolników do promowania podwyższonych warunków dobrostanu zwierząt. Rolnikom udzielane będzie wsparcie za realizację zobowiązań w zakresie dobrostanu zwierząt, które wykraczają ponad odpowiednie obowiązkowe normy wynikające z powszechnie obowiązującego prawa oraz powszechnie stosowane praktyki. Wsparcie to ma na celu zrekompensowanie dodatkowych poniesionych kosztów i utraconych dochodów w wyniku wprowadzenia praktyk hodowlanych związanych z podwyższonym dobrostanem zwierząt. Wprowadzenie systemu punktowego w przypadku świń i bydła (również w odniesieniu do zwierząt utrzymywanych w systemie rolnictwa ekologicznego) oznacza, że do każdej praktyki przypisana jest odpowiednia liczba punktów, która odpowiada wysokości szacowanej stawki za daną praktykę do sztuki zwierzęcia określanej w DJP. Przyjęto, że 1 pkt jest równy 100 zł, czyli 22,47 EUR.

Płatności będą przysługiwać w przypadku:

• dobrostanu loch – za lochę,
• dobrostanu tuczników – za tucznika,
• dobrostanu krów mlecznych – za krowę mleczną,
• dobrostanu krów mamek – za krowę mamkę,
• dobrostanu opasów - za opasa,
• dobrostanu owiec – za samicę gatunku owca domowa w wieku co najmniej 12 miesięcy,
• dobrostanu kur niosek – za kurę nioskę,
• dobrostanu kurcząt brojlerów – za kurczę brojlera,
• dobrostanu indyków utrzymywanych z przeznaczeniem na produkcję mięsa – za indyka,
• dobrostanu koni – zwiększona powierzchnia bytowa – za konia w wieku co najmniej 24 miesiące,
• dobrostanu koni - system otwarty – za konia w wieku co najmniej 24 miesiące,
• dobrostanu kóz – za samicę gatunku koza domowa w wieku co najmniej 12 miesięcy.
•  

Płatności w obrębie danej grupy technologicznej będą przyznawane z zastosowaniem degresywności:

• do 100 DJP – 100%,
• powyżej 100 DJP do 150 DJP – 75%,
• powyżej 150 DJP – brak płatności

 

5. Prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin. Celem interwencji jest zachęcenie rolników do prowadzenia produkcji roślinnej w sposób zrównoważony, przy jednoczesnym utrzymaniu wielkość plonów na odpowiednim poziomie, a także zachowania trwałych użytków zielonych jako istotnego czynnika przyczyniającego się do wzmocnienia równowagi środowiska przyrodniczego.

Do wymagań należą:

• Posiadanie w danym roku certyfikatu krajowego systemu jakości - Integrowana Produkcja Roślin, poświadczającego uprawę roślin zgodnie z metodykami integrowanej produkcji roślin.
• Zachowanie w danym roku kalendarzowym, wszystkich posiadanych w gospodarstwie trwałych użytków zielonych.

Szacowane stawki:

• 292,13 Euro/ha - do powierzchni upraw z których pochodzą produkty roślinne opatrzone w danym roku certyfikatem Integrowanej Produkcji Roślinnej,
• 292,13 Euro/ha - do powierzchni trwałych użytków zielonych, odpowiadającej równowartości powierzchni upraw z których pochodzą produkty roślinne opatrzone w danym roku certyfikatem Integrowanej Produkcji Roślin.

 

6. Biologiczna ochrona upraw. Interwencja polega na zastosowaniu na danej uprawie środka ochrony roślin zawierającego mikroorganizmy jako substancje czynne. Preparaty mikrobiologiczne muszą być zarejestrowane jako środki ochrony roślin dopuszczone do obrotu zezwoleniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Wykonanie zabiegu preparatem biologicznym wyeliminuje konieczność wykonania zabiegu chemicznego. Zabieg chemicznym środkiem ochrony będzie dopuszczony tylko w ostateczności, gdy nie będzie możliwa eliminacja patogenów poprzez preparaty mikrobiologiczne. Szczegóły dotyczące możliwości stosowania ochrony chemicznej będą określone na poziomie krajowych aktów prawnych. Wymaganiem interwencji jest zastosowanie zabiegu ochrony roślin z wykorzystaniem biologicznej ochrony roślin przy użyciu preparatów mikrobiologicznych zgodnie z etykietą danego środka. Proponowana płatność roczna przyznawana do powierzchni gruntów rolnych objętych ekoschematem to 89,89 Euro/ha.

 

Źródło: Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (wersja 1.1)

Foto: Pixabay

 

 

Anna Łuksztet

Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie

 

Wróć do archiwum Drukuj